Kitapların Enflasyonu

Son birkaç yıldır biraz da işim gereği enflasyon konusunu takıntı haline getirdim. Bu yüzden artık hiçbir market fişini atmıyorum. Asıl hedefim TÜİK'in enflasyon sepetine benzer bir sepet üzerinden fiyat endeksi oluşturmaktı. Bazı çok okunan ve okunmaya devam edilecek kitaplardan oluşan bir "kitap sepeti" üzerinden kitaplardaki fiyat değişimlerini neden incelemiyorum dedim bugün. Aslında, ilk fikir edebiyat dergileri üzerineydi. Belki sonra onu da yaparız.

Netteki Madonna'lardan biri.

Son yıllarda hepimizin bildiği gibi, Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna'sı kült haline geldi. Ne zaman patladı, niye patladı bilmiyorum. Instagram'da kahveli, kedili ve Kürk Mantolu Madonna'lı birçok paylaşım görebilirsiniz. Sadece bu kitap değil, özellikle edebiyat camiasında da Yusuf Atılgan ve C.'nin hikayesini anlattığı Aylak Adam da yeniden keşfedildi. Niyetimiz, bu popüler akımı eleştirmek değil. Yıllar içinde bu kitapların fiyatlarıyla beraber, kitaplara olan ilginin değişimini görmek de istiyoruz. 

İşte kitap sepetimiz

Önce, Tutunamayanlar ve Kürk Mantolu Madonna ile beraber 5 kitaplık bir liste düşündüm, sonra 10 ve 20. 20'lik liste bittiğinde birçok iyi kitabın liste dışında kaldığını gördüm. Sonra hiçbir yazardan birden fazla kitap almama kriteriyle daha çeşitli bir listeye ulaştık. Listeye baktığınızda, az çok bir fikir edineceksiniz. Hemen Dostoyevski ve Tolstoy gibi büyük yazarların kitaplarının neden olmadığı sorusu akla gelecektir. Klasiklerde telif sorunu olmadığı için birçok farklı yayınevinden çok farklı boyutlarda klasikler basılıyor. Bu yüzden klasiklerdeki fiyat değişimini izlemek daha zor. Tabii iyi yayınevlerinden bir "klasikler sepeti" oluşturabiliriz ama o da asıl amacımızdan bizi biraz saptıracaktır.

Listeye baktığımızda 10, 11, 12 ve 20 herhalde en büyük eleştirileri alacak kitaplar olacaktır. Puslu Kıtalar Atlası 20 yıllık geçmişiyle artık önemli bir kitap. Mustafa Kutlu da bildiğiniz gibi çalışkan bir yazar, benim de çok sevdiğim Uzun Hikaye kitabı en çok satan kitaplarından. Orhan Pamuk'tan hangi kitabı alacağımıza şaşırdık, birçok iyi kitabı var. Masumiyet Müzesi üzerinden belli bir zaman geçtiği ve hem de güncel olduğu için tercih edildi. Listeye kurgu dışı bir kitap eklemek istedik, bunun için de en büyük adaylardan biri Cemil Meriç'ti. 

Listemizin en büyük özelliği iyi kitaplar olmasının yanı sıra 10 yıl sonra da satabilecek kitaplar olması. Bu yönüyle biraz tahmin özelliği de taşıyor, örneğin Gölgesizler. Biraz da umut. Özellikle listemizin 100 Temel Eserin mini bir kopyası olmamasına özen gösterdik.

Son olarak, fiyatları internet sitelerinden indirimsiz haliyle aldık. Bu konudaki avantajımız, kitapların satış fiyatı sabit oluyor, internet siteleri ve fuarlarda %20-40 arası bir indirimle satılıyor. Fiyatlardaki değişimi izlemek ana hedefimiz olduğu için indirimleri göz ardı edeceğiz. Zaten indirimler bu fiyatlar üzerinden yapıldığı için bizi aynı sonuca ulaştıracaktır. Özetle, indirimsiz fiyatlar bize gerekli bilgiyi verecek.

Bu arada listeden tam 6 kitabı okumadım. Ben de inşallah önümüzdeki dönemlerde eksiklerimi tamamlayabilirim. Şimdilik, fiyat değişimini izleme periyoduna karar vermiş değilim. 1 veya 3 ay olmayacağı kesin gibi. 6 ay, hatta 1 yıl mantıklı duruyor. Listeki fiyatlar 26.03.2017 tarihli. Tahminimce yayınevleri normal şartlarda yılda 1 kere zam yapıyordur. Üstelik bazı kitapların fiyatları sanki hiç değişmiyor gibi, artık daha dikkatli takip ederiz hep beraber.