Ocak 2015 Enflasyon İncelemesi

TÜİK'in açıkladığı Ocak ayı enflasyonu %1.1 gelerek birçok tahmini yanılttı. Tahminlerin çoğu bu ay enflasyonun %1'in altında olacağı ve son 12 aylık enflasyonun %6,80 civarına ineceği yönündeydi. Böylelikle Merkez Bankası'na (MB) 75 ile 100 baz puan arası bir indirim kapısı açılmış olacaktı. Biz de Ocak ayındaki beklenenden yüksek gelen aylık enflasyonu inceleyim.

Öncelikle, bilindiği gibi MB'nin temel amacı fiyat istikrarını sağlamak. Bu yüzden MB, TÜİK enflasyon verilerini açıklandıktan 1 iş günü sonrasında bir önceki ayın fiyat gelişmelerini yorumluyor, biz de genel olarak o rapordan yararlanacağız. (TCMB, 2015)

Ocak 2015 enflasyonu 1,1 puan olduğunu söylemiştik, yani 31 Aralık 2014 ile 31 Ocak 2015 arasında fiyatlar genel seviyesi %1,1 artmış. Yıllık enflasyon ise 7,24 puan olmuş. Yani 31 Ocak 2014 ile 31 Ocak 2015 arasında fiyatlar genel seviyesi %7,24 artmış. Sürekli bahsedilen baz etkisi ise enflasyonun bazı aylarda normalin çok dışına çıkmasıdır (TCMB, 2015). Geçen sene Ocak ayında enflasyon tam 1,98'di. Bu oran birçok gelişmiş ülkenin yıllık enflasyonundan bile fazla. Yıllık enflasyonun düşmesinde bu 1,98 puanın artık hesaba katılmamasıyla ilgili. Bu genel açıklamalardan sonra geçtiğimiz ayda neler olmuş, detaylı bir şekilde bakalım.

Yaklaşık 4'te 1 ağırlığa sahip Gıda ve Alkolsüz İçecekler'in aylık enflasyonu 3,52 puan olmuş. Yani aylık 1,1 puan enflasyonun 0,85 puanı buradan gelmiş. Petrol fiyatlarının düşmesiyle Ulaştırma grubu da enflasyona katkı vermeye devam etmiş. Grubun aylık enflasyonu -0,56 puan, enflasyonu ise 0,09 puan düşürmüş. Diğer dikkat çeken grup ise Giyim ve Ayakkabı. Orada da kişisel tahminimiz kışlık kıyafet ve ayakkabıların artık indirime girmiş olması, zaten birkaç giyim mağazası dolaşınca rahatlıkla fark edebilirsiniz bu durumu. Ayrıca indirime girmiş ürünlerin çoğu ya Small ya da Xlarge beden, yemeyiz bu numaraları!

Kaynak : TÜİK, TCMB



Gıda ve Alkolsüz İçecekler Grubu'nun dışında enflasyona önemli bir etkisi olan grup yok. Aslında aylık bazda fiyatı en çok artan genellikle yılbaşlarını yüksek zamlarla karşılayan Alkollü İçecekler ve Tütün Grubu: % 4,19. Grubun sepetteki ağırlığı düşük olduğu için enflasyonu 0,20 puan artırmış. Özellikle incelediğimiz bu dört grup dışında enflasyona önemli ölçüde etkileyen grup olmamış. Konut ve Lokanta ve Otelller grubu da aylık bazda önemli artışlar geçirmiş fakat dediğimiz gibi etkisi sınırlı kalmış, özellikle bu grubu ileriki yazılarda inceleyeceğiz.

Ocak ayı enflasyonu genel olarak olarak bu şekilde gelişti. %1.1'lik oran da birçok tahmini ters köşe yaptı. MB olağanüstü toplanmadı. Yarınki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı öncesi yazımızı yayınlayalım dedik, diğer aylarda ÜFE dahil daha ayrıntılı yazılar yazmayı planlıyoruz. Görüşmek üzere...

Kaynakça

TCMB (2015), ''Ocak Ayı Fiyat Gelişmeleri'', Şubat 2015.

TCMB (2015), ''Enflasyon Raporu'', Ocak 2015.

Yorumlar

Popüler Yayınlar